Merhaba arkadaşlar, ERÜ ERUZEM Final sınavında Çok Partili Hayata Geçiş Denemelerinden 2 soru çıkacaktır. Aşağıda konuyla ilgili ders notları bulabilirsiniz.
Çok Partili Hayata Geçiş
- Cumhuriyet Halk Fırkası (İlk siyasi parti)
- Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (İlk muhalefet partisi)
- Serbest Cumhuriyet Fırkası
Kronolojik sıralama
- Cumhuriyet Halk Fırkası
- Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (Kurucusu Kazım KARABEKİR)
* Şeyh Said isyanı ile kapatıldı. (Terakkiperver’in kapatılmasına sebep olan olay.)
* İzmir Suikastı - Serbest Cumhuriyet Fırkası
* Menemen olayı (SCF’dan hemen sonra ortaya gelen olaydır.)
Partilerin genel bilgileri
- Cumhuriyet Halk Fırkası (CHF)
* İlk siyasi partidir.
* 9 Eylül 1923`te Atatürk tarafından kurulmuştur. (Genel başkan)
* Partinin genel sekreteri Recep PEKER’dir.
* 9 umde (madde) çerçevesinde gerçekleşiyor.
* Cumhuriyet Devrimleri bu parti ile gerçekleşmiştir.
* 1. Mecliste oluşturulan Müdafaa-i Hukuk grubunun partileşmiş durumudur.
* Ekonomide DEVLETÇİLİK ilkesini savunuyor.
* En uzun iktidarda kalan partidir. (1923 – 1950 yılına kadar) - Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF)
* İlk muhalefet partisidir.
* 17 Kasım 1924’te kuruldu
* Kurucusu Kazım KARABEKİR’dir.
* Kucuları: Adnan Adıvar, Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir, Rauf Orbay, Rafet Bele Beyler
* LİBERALİZM’i savunuyor.
* Şeyh Said isyanı ile kapatılmıştır. - Serbest Cumhuriyet Fırkası
* Kurucusu Ali Fethi OKYAR
* Atatürk’ün isteği ile kuruluyor.
* Döneminin ikinci muhalefet partisidir.
* LİBERALİZM’i savunuyor.
* Parti kendi kendine kurucusu tarafından kapatıldı.
Menemen olayı SCF’dan hemen sonra ortaya gelen olaydır.
[su_note]DEVLETÇİLİK Ne Demektir?
Cevap: Devletçilik ekonomik olarak her şeyin devlete bağlı olmasıdır. Örneğin özel sektörün olmaması ver her şeyin devlet eliyle yapılması.[/su_note]
ERUZEM Final sınavında çıkabilecek soru örnekleri;
- İlk kurulan siyasi parti hangisidir?
Cevap: Cumhuriyet Halk Fırkası - İlk muhalefet partisinin adı nedir?
Cevap: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası - Terakkiperver’in kapatılmasına sebep olan nedir?
Cevap: Şeyh Said isyanı - İkinci muhalefet partisinin ismi nedir?
Cevap: Serbest Cumhuriyet Fırkası - Terakkiperver’in kurucusu kimdir?
Cevap: Kazım KARABEKİR - Atatürk’e 14 Haziran 1926’da yapılan İzmir Suikastı hangi parti döneminde yapılmıştır?
Cevap: Terakkiperver - Menemen olayı hangi parti sonrasında ortaya gerçekleşmiştir?
Cevap: Serbest Cumhuriyet Fırkası - Cumhuriyet Halk Fırkası’nın genel sekreteri kimdir?
Cevap: Recep PEKER - Cumhuriyet Halk Fırkası ekonomide hangi ilkeyi savunuyor?
Cevap: Devletçilik - En uzun iktidarda kalan parti hangisidir?
Cevap: (CHF) Cumhuriyet Halk Fırkası (1923-1950) - Terakkiperver ekonomi de hangi ilkeyi savunmuştur?
Cevap: Liberalizm - Serbest Cumhuriyet Fırkası kimin isteği ile, kim tarafından kurulmuştur?
Cevap: Atatürk’ün isteği ile Fethi OKYAR tarafından.
